คำสั่ง Linux พื้นฐานสำหรับผู้ดูแล Server

เชื่อว่าเมื่อเอ่ยถึงระบบปฎิบัติการ Linux หลายคนคงจะเคยได้ยินผ่านหูมาแล้วบ้าง บางคนอาจจะไม่รู้จักเลย แต่นักโปรแกรมเมอร์จะคุ้นชินหรือรู้จักมันเป็นอย่างดี ดังนั้นวันนี้เราจะมาคุยเรื่องเจ้าตัว Linux กันว่ามันคืออะไร ใช้แบบไหน ต้องทำคำสั่งล่ะจะจัดการอย่างไรได้บ้าง เอาเป็นว่าผู้ดูแล Server มือใหม่ป้ายแดงไม่ต้องกังวลแต่อย่างไร ไปเรียนรู้พร้อมๆ กันเลยดีกว่า

Linux สามารถออกเสียงได้ว่าลินุกซ์ ไลนักซ์ หรือลินุกซ์ ชื่อไหนก็ได้ก็คือโปรแกรมเดียวกันแล้วแต่คนจะถนัด คือเป็นระบบปฎิบัติการชนิดหนึ่งเช่นเดียวกับ windows ซึ่งมันมีความสามารถที่สูงในการบริหารระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ลักษณะของการทำงานจะคล้ายกับ ดอส ไมโครซอฟต์วินโดวส์ หรือยูนิกซ์ แต่จะแตกต่างที่ Linux มีความยืดหยุ่นในการทำงานมากกว่าเท่านั้นเอง รวมไปถึงเป็นระบบปฏิบัติการประเภทแบบแจกฟรี ดังนั้นผู้ใช้งานก็สามารถหยิบไปใช้พัฒนา ปรับปรุง หรือแก้ไขปัญหาระหว่างที่ใช้งานได้อย่างทันท่วงที เพราะมีการอัปเดตเพิ่มความสามารถอยู่ตลอดเวลา จึงทำให้ Linux ได้รับการพูดถึงและถูกนำมาใช้บ่อยครั้งในแวดวงนักโปรแกรมเมอร์ หรือผู้ใช้งานคอมพิวเตอร์ในเมืองไทยมากขึ้น และที่ใช้งานเยอะมากขึ้นเพราะเจ้าตัว windows เองนั่นแหละที่ได้มีมาตรการเรื่องลิขสิทธิ์อย่างเข้มข้นมากขึ้นเรื่อย ๆ ทำให้มี windows เถื่อนเกลื่อนในท้องตลาดอย่างที่เรารู้กัน แต่จริงๆ แล้วเป็นเรื่องที่ไม่ค่อยปลอดภัยสักเท่าไหร่นัก เมื่อเป็นเช่นนี้ Linux จึงถูกพัฒนาและถูกพิจารณาให้นำเข้ามาใช้งานมากขึ้นนั่นเอง

แล้วข้อดีของระบบปฏิบัติการ Linux มีอะไรบ้าง?

คนที่ไม่เคยใช้มาก่อนจะไม่ชินมือและรู้สึกว่าเป็นโปรแกรมที่ใช้ยากมากๆ แต่ลองมาดูข้อดีเสียก่อนอาจจะทำให้อยากรู้จักเพิ่มเติม

  1. ไม่ต้องกังวลเรื่องไวรัส ใครก็กลัวไวรัสเข้าเครื่องทั้งนั้น แต่โปรแกรมดังกล่าวจะไม่ค่อยมีปัญหาเรื่องนี้สักเท่าไหร่ เนื่องจากระบบจะทำการอัปเดตตัวเองอยู่ตลอดเวลา ทำให้มาตรการรักษาความปลอดภัยมากขึ้นตามไปด้วย
  2. เป็นโปรแกรมเปิด แบบ open source ที่ใครก็นำไปใช้ได้อย่างอิสระ ไม่เสียเงินแม้แต่บาทเดียว
  3. เป็นโปรแกรมที่ได้รับลิขสิทธิ์อย่างถูกต้อง ไม่ต้องกลัวโปรแกรมเถื่อนกันอีกต่อไปแล้วเพื่อนๆ
  4. เหมาะสำหรับนักพัฒนาโปรแกรม หรือซอฟต์แวร์ ชอบคิดค้นสร้างสรรค์ไอเดียใหม่ๆ อยู่เสมอ ลง Linux เอาไว้ยังไงก็คุ้ม
  5. ขั้นตอนการติดตั้งไม่ยุ่งยาก ง่าย ใช้เวลาไม่นาน อีกทั้งมีเสถียรภาพสูงและปลอดภัยเสมอ

อันนี้แค่ยกตัวอย่างมาเป็นบางข้อเท่านั้น จริงๆ แล้วข้อดีของ Linux มีอีกเยอะมากมาย ไปลองใช้กันก่อนแล้วถึงจะรู้ ถัดมาเมื่อรู้กันแล้วว่า Linux คืออะไร มีข้อดีอะไรแล้วบ้าง ทีนี้การจัดการ Linux commands ของผู้ดูแล Server เป็นสิ่งที่จำเป็นไม่ใช่น้อยเพราะต้องรู้จักการใช้คำสั่งหรือออกคำสั่งกับมันด้วย ดังนั้นจึงนำคำสั่ง Linux พื้นฐานสำหรับผู้ดูแล Server มาฝากมาแนะนำเพื่อนๆ กัน  ซึ่งใครที่ใช้ Mac หรือใช้ Windows ก็สามารถลองใช้บน powershell ได้เลย ไปเริ่มกันเลย

1. Is

เป็นคำสั่งที่ใช้สำหรับแสดงแฟ้มข้อมูล มากจากคำว่า list รูปแบบคำสั่ง ls [option] [file] โดย option ที่มักใช้กันใน ls คือ l จะแสดงผลลัพธ์แบบ Long Format ซึ่งจะแสดง Permission ของแฟ้ม, a จะแสดงแฟ้มข้อมูลทั้งหมด, F จะแสดง หลัง Directory และหลังแฟ้มข้อมูลที่ execute ได้  ตัวอย่างการใช้งานจะเป็น  ls –l ls -al ls -F

2. cd 

คำสั่ง Change Directory รูบแบบการใช้งาน cd [directory] 
ตัวอย่างก็คือ cd /etc [Enter] ไปDirectory etc cd ..[Enter] ย้ายไป Directory อีก 1 ชั้น

3. passwd 

คำสั่งกำหนดและแก้ไขรหัสผ่านของ User รูปแบบการใช้งาน passwd [Username] 
ตัวอย่างก็คือ passwd user1 (กำหนดรหัสผ่านให้ User1 ถ้าไม่พิมพ์ชื่อ User ระบบ Unix จะหมายความว่าแก้ไขรหัสผ่านของคนที่ Login เข้ามา)

4. bc 

คำสั่งเรียกใช้โปรแกรมคำนวณเลข รูปแบบการใช้งาน bc [-lwsqv] [option] [file]
ตัวอย่างก็คือ bc [Enter] 1+2 [Enter] 1^2 [Enter] a=3 [Enter] b=4 [Enter] a*b [Enter] x=2;y=5;x+y[Enter] [Ctrl-d] เพื่อออก แต่เดี๋ยวก่อนคำสั่งนี้จะใช้ได้ต้อง Install Packet ลงไปก่อนเท่านั้น

5. C Compiler 

คำสั่ง Compile ภาษา C (คล้ายกับคำสั่ง Type ของ DOS) รูบแบบการใช้งาน cc [filename]
ตัวอย่างก็คือ cc /home/user1/industry.c จะสั่งให้ระบบ Compile ภาษา C

ไฟล์ชื่อ industry.c ที่ Directory /home/user1

6. chown 

คำสั่ง Change Owner (เป็นการเปลี่ยนเจ้าของไฟล์) รูบแบบการใช้งาน chown [ชื่อเจ้าของไฟล์] (ชื่อ File)
ตัวอย่างก็คือ chown user1 filename คือเปลี่ยนเจ้าของไฟล์ชื่อ filename เป็น User1
chown -R user1.root dirname คือเปลี่ยนทั้งเจ้าของไฟล์และกลุ่มไปพร้อมกันทุกไฟล์ใน Sub dirname.

7. date

ใช้แสดง วันที่ และ เวลา ตัวอย่างก็คือ date 17 May 2004

8. mesg

mesg ดู status การรับการติดต่อของ terminal 
mesg y เปิดให้ terminal สามารถรับการติดต่อได้ 
mesg n ปิดไม่ให้ terminal สามารถรับการติดต่อได้

9. emacs

คำสั่ง emacs ของระบบ Unix, Linux (โปรแกรมแก้ไขข้อความใน Text file ) รูปแบบการใช้งาน emacs (fileName)
ตัวอย่างก็คือ emacs /home/user/test (help กด Ctrl – h ; ออกกด Ctrl – x Ctrl – c)

10. fsck

คำสั่ง fsck (เป็นคำสั่งตรวจสอบและซ่อมแซม Linux file system เหมือนกับคำสั่ง Scandisk ของ Dos) 
รูปแบบการใช้งาน fsck [option] ตัวอย่างก็คือ /sbin/fsck -a /dev/hd1

นี่เป็นตัวอย่างเพียง 10 ข้อเท่านั้น เรียกได้ว่าเป็นพื้นฐานที่เอามาแนะนำและอยากให้ผู้ดูแล Server มือใหม่ได้ลองหัดใช้กัน ใครที่รู้สึกว่ายากให้ลองค่อยเป็นค่อยไปทีละขั้นตอน จะได้ไม่สับสน แต่หากศึกษาเพิ่มเติม Linux ยังมีความสามารถอีกหลากหลายที่ไม่ควรพลาด อย่างเช่นระบบเกมออนไลน์ W88 ต้องใช้เวลาศึกษาพอสมควร แต่ทั้งนี้ก็ต้องรู้การทำคำสั่งด้วย ลองนำไปใช้ดูคุณจะเข้าใจ Linux มากขึ้น

small_c_popup.png

บริการ Premium VPS และ Cloud Hosting เร็วกว่าด้วยเซิร์ฟเวอร์ในไทย

รับส่วนลด 50%

รับส่วนลด 50% ท้าให้ลอง VPS ที่ได้รับรีวิวบริการดีเยี่ยมสูงสุดใน Google Review