เมื่อได้อ่านจากหัวข้อ อาจทำให้หลาย ๆ คนเข้าใจผิดว่าบทความนี้เราจะมากล่าวถึงเรื่องราวของการทำขนม ซึ่งจริง ๆ แล้วคุกกี้ที่เรากำลังกล่าวถึง ไม่ใช้คุกกี้ที่อาจจะเป็นของทางเล่นสุดโปรดของบางคน แต่เป็นการกล่าวถึง “Cookie” ที่อยู่บนอินเทอร์เน็ตต่างหาก เคยสงสัยไหม? ทำไมหลาย ๆ ครั้งเวลาเข้าเว็บไซต์ แล้วจะมี Pop Up ที่แสดงขึ้นมาให้เพื่อ “ยอมรับการใช้คุกกี้” เชื่อว่าบางคนก็เลือกที่จะ ยอมรับ หรือ ปฏิเสธ โดยไม่ได้สนใจว่า คุกกี้คืออะไร มีผลกระทบต่อผู้ใช้อย่างไร บทความนี้เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับคุกกี้ให้มากขึ้น พร้อมประโยชน์ และข้อควรระวังที่เราควรรู้
คุกกี้คืออะไร?
คุกกี้คือ ไฟล์ขนาดเล็กที่จะถูกสร้างขึ้น เมื่อเราเข้าใช้งานเว็บไซต์บางเว็บไซต์ ซึ่งคุกกี้จะทำการจดจำพฤติกรรมการใช้เว็บไซต์ของเรา เช่น การตั้งค่า การเลือกชมเนื้อหา การค้นหาสิ่งที่ต้องการ การเลือกซื้อสินค้า หรือ ใช้สำหรับการจดจำรหัสผ่านที่ล็อกอินเอาไว้ ช่วยให้เวลากลับเข้ามาใช้บริการเว็บไซต์อีกครั้ง ก็จะอำนวยความสะดวกให้ไม่ต้องล็อกอินใหม่ ไม่ต้องตั้งค่าให้เว็บไซต์เป็นอย่างต้องการ และ มีการนำเสนอเนื้อหาที่คาดว่าผู้ใช้งานน่าจะชื่นชอบมาให้ปรากฏ เป็นต้น
คุกกี้ทำงานอย่างไรในเว็บไซต์
เมื่อเข้าสู่เว็บไซต์ และ ยอมรับการใช้งานคุกกี้ ตัวเบราว์เซอร์ที่เราใช้งาน ไม่ว่าจะเป็น Fire Fox , Google Chrome หรือ Safari จะสร้างไฟล์ขนาดเล็กซึ่ง เก็บข้อมูลระหว่างการใช้เว็บไซต์ จากนั้นจัดเก็บเอาไว้ในอุปกรณ์ เปรียบเสมือนการจัดเก็บข้อมูลของผู้ใช้เอาไว้ เมื่อกลับมาใช้งานเว็บไซต์เดิมในภายหลัง เราจึงไม่จำเป็นจะต้องกรอกข้อมูลเพื่อเข้าสู่ระบบใหม่ ไม่ต้องตั้งค่าให้เป็นตามต้องการใหม่ เป็นต้น
คุกกี้เกี่ยวข้องกับข้อมูลส่วนบุคคลอย่างไร?
เนื่องจากคุกกี้คือการเก็บข้อมูลการใช้งานเว็บไซต์ ซึ่งข้อมูลบางอย่างอาจเป็นข้อมูลส่วนบุคคล เช่น ชื่อสกุล อายุ วันเกิด ที่อยู่ กิจกรรมที่เกิดขึ้นบนเว็บไซต์ และที่สำคัญคือรหัสผ่านที่ใช้ล็อกอิน เพราะฉะนั้นเพื่อเป็นการปฏิบัติตามข้อกฎหมาย PDPA (Personal Data Protection Act) จึงมีการกำหนดเอาไว้อย่างชัดเจน ว่าเว็บไซต์ต้องขอความยินยอมจากผู้ใช้งานเสมอ หากต้องการเก็บข้อมูลผ่านคุกกี้
คุกกี้มีกี่ประเภท อะไรบ้าง?
จากหัวข้อเมื่อสักครู่ น่าจะเพียงพอแล้วที่จะทำให้ผู้อ่านเข้าใจว่า เว็บคุกกี้คืออะไร มีหลักการทำงานอย่างไร ซึ่งตามจริงแล้วคุกกี้นั้นสามารถแบ่งแยกย่อยออกมาได้หลายประเภท ซึ่งที่พบได้บ่อยในปัจจุบันจะมีอยู่ 4 รูปแบบด้วยกัน มาดูกันเลยว่าคุกกี้มีกี่ประเภทอะไรบ้าง แต่ละประเภทมีรูปแบบการทำงานแตกต่างกันอย่างไร
คุกกี้แบบชั่วคราว (Session Cookies)
คุกกี้แบบชั่วคราวเป็นชนิดของคุกกี้ที่ถูกสร้างขึ้นมาระหว่างการใช้งานเพียงเท่านั้น เมื่อออกจากเว็บไซต์ หรือ ออกจากเบราว์เซอร์แล้ว คุกกี้จะถูกลบทิ้งโดยอัตโนมัติในทันที
คุกกี้แบบถาวร (Persistent Cookies)
ความหมายของคุกกี้แบบถาวร จะเป็นการจดจำการตั้งค่าต่าง ๆ บนเว็บไซต์เอาไว้ในช่วงเวลาหนึ่ง เช่น รหัสผ่าน พฤติกรรมการเข้าชม สินค้าที่เลือกซื้อ เป็นต้น แม้จะบิดเบราว์เซอร์ไปแล้วก็ตาม
คุกกี้ของบุคคลที่หนึ่ง (First-party Cookies)
คุกกี้ของบุคคลที่หนึ่งเป็นประเภทของคุกกี้ที่เว็บไซต์สร้างขึ้นมา เพื่อจดจำพฤติกรรมผู้ใช้งานของเว็บไซต์นั้น ๆ เพียงเท่านั้น ส่วนมากจะเป็นข้อมูลจำพวกรหัสผ่าน ข้อมูลการสั่งซื้อสินค้า มีความปลอดภัยค่อนข้างสูง
คุกกี้ของบุคคลที่สาม (Third-party Cookies)
คุกกี้ของบุคคลที่สามจะถูกสร้างขึ้นมาจากเว็บไซต์อื่นที่ไม่ใช่เว็บไซต์ที่เรากำลังใช้งานอยู่ มักจะเป็นส่วนเสริมของเว็บไซต์ที่เพิ่มเข้ามา เช่น การโฆษณา หรือ ปลั๊กอินต่าง ๆ เป็นต้น
ประโยชน์ของคุกกี้
แม้คุกกี้จะเป็นเพียงแค่ไฟล์ขนาดเล็ก แต่ก็ช่วยสร้างประสบการณ์ที่ดีในการท่องอินเทอร์เน็ตได้มากเลยทีเดียว ช่วยทำให้การใช้อินเทอร์เน็ตสะดวกมากขึ้น ไม่ต้องคอยล็อกอินใหม่อยู่ตลอด แต่นอกเหนือจากข้อดีข้อนี้ คุกกี้ก็ยังมีประโยชน์อีกหลายอย่าง มาดูกันเลยว่าประโยชน์ของคุกกี้ในเว็บไซต์คืออะไรกันบ้าง
- จดจำข้อมูลการใช้งานเว็บไซต์ เมื่อเข้ามาใช้งานเว็บไซต์อีก จะได้ไม่ต้องเหมือนเริ่มต้นใหม่ทุกครั้ง
- ปรับแต่งให้เว็บไซต์แสดงเนื้อหาได้ตรงกับความต้องการของผู้ใช้งาน
- เป็นตัวช่วยสำหรับการวิเคราะห์พฤติกรรมผู้ใช้งาน ซึ่งเป็นข้อมูลที่นำไปใช้พัฒนาเว็บไซต์ได้ในอนาคต
- ฐานข้อมูลจากคุกกี้สามารถนำไปใช้ประโยชน์ในด้านการตลาดได้
- ช่วยให้เว็บไซต์ทำงานได้อย่างไหลลื่น เพราะในบางฟังก์ชั่นจำเป็นต้องใช้คุกกี้เพื่อยืนยันสิทธิ์ของผู้ใช้
โทษหรือข้อควรระวังเกี่ยวกับคุกกี้
แน่นอนว่านอกจากประโยชน์แล้ว คุกกี้เองก็โทษเช่นเดียวกัน และเป็นข้อควรระวังที่ผู้ใช้งานอินเทอร์เน็ตทุกคนควรรู้เอาไว้ ในกรณีที่ได้รู้ไปแล้วว่า Cookie ในเว็บบราวเซอร์มีไว้เพื่ออะไร หลังจากนี้เมื่อมี Pop Up ปรากฏขึ้นมา ให้ระวังเรื่องราวต่อไปนี้
- คุกกี้บางประเภท โดยเฉพาะแบบ Third-party Cookies มีความเสี่ยงที่จะถูกละเมิดความเป็นส่วนตัว
- อาจทำให้มีโฆษณาปรากฏขึ้นมาระหว่างการใช้งานเว็บไซต์จนน่ารำคาญ
- ในเว็บไซต์ที่ไม่ได้มีมาตรการด้านความปลอดภัย อาจเสี่ยงที่จะถูกขโมยคุกกี้จากผู้ไม่หวังดี
- บางเว็บไซต์ที่ไม่ปฏิบัติตามแนวทางการควบคุมคุกกี้ อาจเก็บข้อมูลโดยผู้ใช้งานไม่ยินยอม
- หากมีคุกกี้มาก ๆ จากการใช้งานโดยไม่มีการจัดการ ไม่คอยลบเป็นระยะๆ อาจทำให้อุปกรณ์ที่ใช้ช้าลงได้
วิธีจัดการหรือควบคุมคุกกี้
การตั้งค่าคุกกี้คืออะไร? อาจจะยังเป็นข้อสงสัยที่หลงเหลืออยู่ หลังจากได้รู้แล้วว่า คุกกี้นั้นมีประโยชน์และมีโทษอย่างไร ซึ่งเป็นเรื่องดีที่บนเบราว์เซอร์ที่ใช้งานกันโดยทั่วไป เราสามารถจัดการกับคุกกี้ได้ ปรับแต่งให้เป็นไปตามความต้องการ มาดูกันเลยว่าสามารถจัดการกับคุกกี้ได้อย่างไรกันบ้าง
การตั้งค่าคุกกี้ในเบราว์เซอร์
ผู้ใช้งานทุกคนสามารถตั้งค่าคุกกี้ในเบราว์เซอร์ที่ใช้งานได้ ไม่ว่าจะเป็นเบราว์เซอร์ไหนก็ทำได้ทั้งหมด เพื่อเป็นการเลือกด้วยตนเองว่า จะ เปิด หรือ ปิด การทำงานของคุกกี้เพื่อการท่องเว็บเบราเซอร์อย่างปลอดภัย ซึ่งเมนูการตั้งค่ามักจะอยู่ในเมนู “ตั้งค่าความเป็นส่วนตัว” ของเบราว์เซอร์ที่ใช้งาน
วิธีลบคุกกี้
การลบคุกกี้จะเป็นการลบข้อมูลคุกกี้ที่ถูกจัดเก็บเอาไว้ในเบราว์เซอร์ ซึ่งจะช่วยรีเซ็ตให้คุกกี้ทั้งหมดถูกลบออกไปจนหมด ส่งผลให้การล็อกอินบนเว็บไซต์ต่าง ๆ บนเบราว์เซอร์ถูกยกเลิกทั้งหมด แถมยังช่วยทำให้อุปกรณ์ทำงานได้เร็วขึ้นเล็กน้อย วิธีการก็ง่าย ๆ เพียงมองหาเมนู “ล้างข้อมูลการท่องเว็บ” ของเบราว์เซอร์ที่ใช้งาน
การตั้งค่าความเป็นส่วนตัว
บนเว็บไซต์โดยส่วนใหญ่ มักจะไม่ยัดเยียดให้ผู้ใช้งานยอมรับการใช้คุกกี้บนเว็บไซต์ ซึ่งจะมีการขออนุญาตเสียก่อน และจะมีการเปิดโอกาสให้ผู้ใช้งานได้ “ตั้งค่าความเป็นส่วนตัว” โดยจะเป็นตัวเลือกว่า ยอมรับการใช้คุกกี้เพื่ออะไรได้บ้าง จะยอมรับทั้งหมด หรือ ยอมรับแค่บางประเภท ก็ขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้ใช้
ยอมรับหรือปฏิเสธคุกกี้ในหน้าเว็บไซต์
ยอมรับคุกกี้คืออะไร? น่าจะเป็นข้อสงสัยที่ทุกคนเคยมีเหมือน ๆ กัน โดยเฉพาะการเข้าไปใช้งานบางเว็บไซต์เป็นครั้งแรก ๆ ซึ่งนี่คือการปฏิบัติตามกฎหมาย PDPA ผู้ใช้สามารถเลือกได้ว่า จะใช้งานเว็บไซต์นั้นโดย “ยอมรับ” การใช้คุกกี้ หรือ “จัดการ” ควบคุมการใช้งาน ไปจนถึงการ “ปฏิเสธ” การใช้คุกกี้บนเว็บไซต์ ก็ได้เช่นเดียวกัน
การยกเลิกยอมรับคุกกี้คืออะไร?
หลังจากทำความเข้าใจไปพอสมควรแล้วว่าคุกกี้บนเว็บไซต์ต่าง ๆ มีหน้าที่ทำอะไร มีคุณประโยชน์อย่างไร และมีข้อควรระวังอย่างไร สำหรับผู้ใช้งานหลาย ๆ คน ที่อาจกังวลเรื่องความเป็นส่วนตัวระหว่างการใช้งานอินเทอร์เน็ต ในกรณีนี้ก็ไม่ต้องกังวล เนื่องจากเราสามารถยกเลิกการยอมรับคุกกี้ได้
อธิบายโดยง่ายก็คือ เราสามารถเลือกที่จะ “ปฏิเสธ” ไม่ให้เว็บไซต์จัดเก็บข้อมูลในรูปแบบคุกกี้เอาไว้ ซึ่งเลือกได้ว่าจะปฏิเสธแค่บางส่วนเท่านั้น หรือ จะเลือกปฏิเสธทั้งหมดเลยก็ได้เช่นเดียวกัน สำหรับผู้ที่ยังกังวล ก็สามารถใช้ปลั๊กอินส่วนเสริมต่าง ๆ บนเบราว์เซอร์ เพื่อป้องกันการใช้คุกกี้โดยไม่ยินยอมก็ได้เช่นเดียวกัน
หลังจากอ่านบทความนี้จบ หวังว่าผู้อ่านน่าจะเข้าใจแล้วว่า คุกกี้คืออะไร มีประโยชน์และโทษอย่างไร เวลาใช้งานอินเทอร์เน็ตแล้วมี Pop Up แสดงขึ้นมาให้จัดการคุกกี้ จะได้ไม่ต้องรู้สึกกังวล และสำหรับใครกังวลเรื่องความปลอดภัย ของข้อมูลส่วนตัวที่อาจถูกบันทึกเอาไว้ในรูปแบบคุกกี้โดยที่ไม่รู้ตัว
VPS Hispeed มอบความอุ่นใจขั้นสุด ด้วยบริการ Hosting ระดับพรีเมียม ช่วยให้ทุก ๆ ครั้งที่ท่องอินเทอร์เน็ต เต็มไปด้วยความปลอดภัยไร้ความเสี่ยง ระบบมีความเสถียรภาพสูง ราคาย่อมเยา ภายใต้การดูแลของทีมงานมากประสบการณ์ตลอด 24 ชั่วโมง พร้อมด้วยบริการทดลองใช้งานฟรีถึง 7 วัน! สามารถดูรีวิวของเราก่อนตัดสินใจใช้บริการได้เลย
